Astrid Nienhuis is burgemeester van Heemstede en tevens cyberburgemeester. Zij zet zich al jaren in om het onderwerp cybercrime hoog op de prioriteitenlijst te krijgen. Zo zorgt ze ervoor dat alle burgemeesters zoveel mogelijk te weten komen over welke interventies zij kunnen inzetten en was ze tevens aanjager van de komst van het Platform Cyberburgemeesters. Afgelopen jaar was ze ook voorzitter van dit platform.

Wat houdt uw functie precies in en wat betekent dat in de praktijk?
In de politie-eenheid Noord-Holland is besloten extra te investeren op het onderwerp cyberveiligheid. Met de andere cyberburgemeester heb ik me de afgelopen jaren ingezet om het gereedschapskistje van alle burgemeesters te vullen met mogelijke interventies om inwoners en ondernemers cyberweerbaarder te maken.

Wat is het ultieme doel binnen uw functie? Waar sta je (als team) en waar wilt u naartoe?
Er zijn vele initiatieven om Nederland cyberveiliger te maken, zowel publiek als privaat. Versnipperd, gefinancierd met incidenteel geld, zonder integrale coördinatie of samenwerking. Dat was voor mij ook de reden om het platform cyberburgemeesters op te richten. Als we willen voorkomen dat cyberveiligheid de komende 5-7 jaar ernstig in gevaar komt, moeten we fundamenteler kijken naar de risico’s, structureler geld ter beschikking krijgen en gecoördineerd samenwerken. Nut, noodzaak en urgentie van deze koers onder de aandacht brengen is mijn ultieme doel, in het belang van inwoners en ondernemers.

Waar moet prioriteit aan gegeven worden bij de aanpak van cybercrime, wat u betreft?
Cyberveiligheid is het domein van de burgemeester. Cybercrime behoort tot het domein van het openbaar ministerie. Prioriteit zou moeten zijn dat met de kennis uit opsporingsonderzoeken fenomenen en risico’s worden onderkend en gedeeld, zodat het openbaar bestuur beter zicht krijgt op de kwetsbaarheden die daaruit naar voren komen en barrières kan opwerpen waardoor cybercrime kan worden voorkomen. Met andere woorden: het circulair maken van de aanpak van cyberveiligheid. Om dat te bereiken moet het openbaar bestuur ook inbreng kunnen hebben op de soort opsporingsonderzoeken die ter hand worden genomen. En zijn we allianties met private partijen onmisbaar, want ook voor hen is een belangrijke rol weggelegd.

Welke (mogelijk persoonlijke) cybercrime-case is u het meest bijgebleven?
Veel cybercrime leidt tot financiële schade. De cybercriminaliteit die mij het meest bijblijft, zijn echter de zaken die betrokkene persoonlijk raken en een groot gevoel van onveiligheid teweeg brengen, zoals sexting. De impact daarvan is enorm.

Hoe kijkt u terug op 2021 betreft de aanpak van cybercrime?
We hebben in 2021 mooie projecten gedraaid, bijvoorbeeld zoals hackshield en het slachtoffer spreekt. Persoonlijke ervaringen en verhalen. Cybercrime is een realiteit. Het is belangrijk dat iedereen zich bewust is van de risico’s.

Kunt u een vooruitblik geven betreft de doelen voor 2022?
Eind 2022 zal het gereedschapskistje van de burgemeester ter voorkoming van cybercrime maar ook de aanpak van online aangejaagde ordeverstoringen beter gevuld zijn. Zullen meer partnerships zijn ontstaan en zal mede door de oprichting van het platform cyberburgemeesters serieuzere aandacht zijn ontstaan voor dit thema.